Zupełny rozkład pożycia małżeńskiego jako przesłanka pozytywna rozwodu

22 stycznia 2019

Jedną z dwóch przesłanek pozytywnych rozwodu, to znaczy przesłanek, które muszą zaistnieć łącznie, aby Sąd rozpoznający sprawę mógł rozwiązać związek małżeński przez rozwód jest obok trwałości – zupełność rozkładu pożycia małżeńskiego.

Wedle art. 56 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód”.

Co oznacza zupełny rozkład pożycia małżeńskiego?

Rozpoczynając rozważania w tym zakresie, należy podkreślić, iż jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych, przykładowo wedle wyroku Sądu Najwyższego – Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 29 września 2005 roku wydanego w sprawie o sygn. akt II UK 306/04: „przez wspólność małżeńską należy rozumieć rzeczywisty związek łączący oboje małżonków, obejmujący wspólne zamieszkiwanie i prowadzenie wspólnego gospodarstwa, wspólne pożycie, wierność i pomoc we współdziałaniu dla dobra rodziny. Wspólność małżeńska to istniejąca między małżonkami więź duchowa, fizyczna i gospodarcza. Oznacza to rzeczywisty, a nie tylko formalny potwierdzony aktem małżeńskim, związek dwoje ludzi (…)”.

Niniejsze oznacza, że rozkład pożycia ma charakter zupełny, jeżeli pomiędzy małżonkami ustała więź:

fizyczna;
duchowa;
gospodarcza (ekonomiczna).

Więź fizyczna

Odnośnie więzi fizycznej chodzi o wspólne fizyczne pożycie małżonków. Sąd rozpoznający sprawę o rozwód ustalając przesłankę zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego musi zbadać, czy pożycie fizyczne małżonków ustało. Podkreślenia wymaga fakt, iż jeżeli małżonkowie dalej współżyją fizycznie stanowi to przeszkodę do stwierdzenia zupełności rozkładu pożycia, a idąc dalej do orzeczenia rozwodu. Niniejsze potwierdza m.in. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 06 października 1951 roku wydane w sprawie o sygn. akt C 188/51, wedle którego: „wyciągnięcie z faktu, że małżonkowie przez cały czas trwania procesu o rozwód utrzymują nadal stosunki cielesne, wniosku, że brak jest podstawowej przesłanki niezbędnej do orzeczenia rozwodu (…) jest dostatecznie umotywowane (…)”.

Więź duchowa

Więź duchowa małżonków to charakterystyczna więź dla duchowej wspólnoty małżeńskiej. Polega ona na tym, że małżonkowie przejawiają obopólne zainteresowanie sobą, po prostu troszczą się o siebie. Więzią duchową małżonków nie są natomiast sporadyczne, okolicznościowe kontakty pomiędzy małżonkami. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku – III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 09 maja 2014 roku wydanym w sprawie o sygn. akt III AUa 1480/13: „do uznania, że między małżonkami brak jest wspólnoty duchowej, nie jest konieczne stwierdzenie wrogiego lub choćby niechętnego stosunku ich do siebie. Zachowanie poprawnych stosunków, utrzymywanie sporadycznych kontaktów nie musi koniecznie oznaczać, że więź duchowa małżonków została utrzymana. Chodzi bowiem nie o jakąkolwiek więź duchową między dwojgiem ludzi, lecz o więź charakterystyczną dla duchowej wspólnoty małżeńskiej. Małżonkowie muszą przejawiać obopólne zainteresowanie sobą, troszczyć się o siebie. Więź duchowa nie może się ograniczać do sporadycznych, okolicznościowych kontaktów”. Niniejsze oznacza, że jeżeli małżonkowie dalej współżyją przejawiają obopólne zainteresowanie sobą, troszczą się o siebie jako małżonkowie, zależy im na sobie stanowi to przeszkodę do stwierdzenia zupełności rozkładu pożycia, a idąc dalej do orzeczenia rozwodu.

Więź gospodarcza

Zanik więzi gospodarczej pomiędzy małżonkami polega w praktyce na braku prowadzenia przez nich wspólnego gospodarstwa domowego. Wskazać należy, iż prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego oznacza wspólne zamieszkiwanie małżonków, które jest połączone ze wspólnym zaspokajaniem potrzeb życiowych małżonków, a więc ze ścisłą współpracą w załatwianiu spraw powiązanych z codziennym prowadzeniem domu (np. robienie zakupów, opłacanie rachunków).

Należy podkreślić, że jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 22 października 1999 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III CKN 386/98: „(…) zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, nie kwestionowanym w doktrynie, wspólne pożycie w rozumieniu art. 23 KRO polega na duchowej, fizycznej oraz gospodarczej więzi małżonków, stanowiącej cel małżeństwa i umożliwiającej realizację jego podstawowych zadań. Rozkład pożycia jest zupełny dopiero wtedy, gdy uległy zerwaniu wszystkie wyżej wymienione więzi łączące małżonków (…)”.

Podsumowując, zupełny rozkład pożycia małżeńskiego ma miejsce wtedy, kiedy pomiędzy małżonkami ustały łącznie więzi: fizyczna, duchowa oraz gospodarcza.

Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk i Aplikant Adwokacki Edyta Gorczyńska-Melion

kontakt: kom. + 48 697 053 659

Zapewniamy, że adres e-mail, jaki podasz przy wysłaniu pytania lub komentarza do artykułu nie zostanie wyświetlony na stronie.

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Zatrzymane prawo jazdy za alkohol

Błąd pomiaru alkomatu

Skrócenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów

Ile czeka się na rozpoznanie wniosku o blokadę alkoholową?

Co Sąd bierze pod uwagę w sprawie o blokadę alkoholową?

Dołącz do nas na Facebooku

TAGI

forum prawne, porady prawne, blog prawny, blog prawniczy, porady prawne, online, poradnik prawny