Żądanie orzeczenia rozwodu przez małżonka w podeszłym wieku – czy rozwód będzie sprzeczny z zasadami współżycia społecznego?

07 lutego 2019

Inspirację do napisania niniejszego artykułu stanowiło następujące pytanie czytelnika poradnika: „Szanowni Państwo, nazywam się Leszek G. Mam 82 lata i chcę się rozwieść. Pozostaję w związku małżeńskim od ponad 50 lat, jednak wyprowadziłem się od żony ponad 10 lat temu. Nie mieszkamy od tego czasu razem, nie żyjemy ze sobą. Nie mamy dzieci. Poznałem teraz inną kobietę, z którą chcę się związać, dlatego postanowiłem, że wniosę do sądu pozew o rozwód. Pojawił się jednak problem. Poszedłem do żony, aby poinformować ją o swoim zamiarze i po prostu po to, abyśmy się dogadali odnośnie warunków rozwodu. Ku mojemu zdziwieniu moja małżonka powiedziała, że nie wyrazi zgody na rozwód, że zwariowałem, iż na stare lata zamierzam się rozwodzić, że co ja sobie wyobrażam. Żona powiedziała, że ze względu na nasz wiek i staż małżeński sąd nie da mi rozwodu i żebym przestał się wygłupiać. Na marginesie wiem, że ona mnie nie kocha i nie chce ze mną być. Jednak nie chce rozwodu, bo chodzi o sprawy przyszłego dziedziczenia po mojej osobie. To wyrachowane, ale tak jest. Co ja mogę zrobić? Czy rzeczywiście tak jest i ja naprawdę nie mam prawa by żądać rozwodu i związać się z osobą, którą kocham? Proszę o odpowiedź. Bardzo mi na tym zależy. Z poważaniem, Leszek G.”

Rozpoczynając odpowiedź na zadane przez czytelnika poradnika pytanie, należy zauważyć, że Sąd orzeka rozwód jeżeli zaistniały przesłanki pozytywne rozwiązania małżeństwa – to jest nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżonków przy braku wystąpienia przesłanek negatywnych. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje, iż nie jest dopuszczalne orzeczenie rozwodu, jeżeli:

wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków;
z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;
żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, a drugi małżonek nie wyraża zgody na rozwód;
żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, a drugi małżonek nie wyraża zgody na rozwód, a odmowa jego zgody na rozwód nie jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy jednoznacznie wskazać, że jak wynika z opisu stanu faktycznego dokonanego przez Leszka G. pomiędzy Stronami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, rozwodu nie żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, a rozwiązanie małżeństwa nie będzie sprzeczne z dobrem małoletnich dzieci Stron postępowania. Tym samym, do rozważenia pozostaje wyłącznie jedna przesłanka, to jest przesłanka negatywna rozwodu – sprzeczność rozwiązania małżeństwa z zasadami współżycia społecznego. Czy okoliczność, iż Strony postępowania o rozwód znajdują się w podeszłym wieku powoduje, że orzeczenie rozwodu będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego?

Odpowiedź na powyższe pytanie znajdziemy w wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 05 października 2004 roku wydanego w sprawie o sygn. akt I ACa 683/04, wedle którego: „(…) w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 18 marca 1968 r., III CZP 70/66 (OSNCP 1968 nr 5, poz. 77), Sąd Najwyższy stwierdził m. in., że orzeczenie rozwodu jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego wtedy, gdy z zasadami tymi nie dałoby się pogodzić rażącej krzywdy, jakiej doznałby małżonek sprzeciwiający się orzeczeniu rozwodu albo gdy przeciw rozwodowi przemawiają poważne względy natury społeczno-wychowawczej, powstałe na tle złego traktowania i złośliwego stosunku współmałżonka lub dzieci albo innych przejawów lekceważenia instytucji małżeństwa i rodziny lub obowiązków rodzinnych (…) niewątpliwie nie godzi w zasady współżycia społecznego orzeczenie rozwodu dlatego, że strony są osobami w podeszłym wieku, że pozostają w związku małżeńskim ponad 20 lat (…) żądając rozwodu, powód nie krzywdzi pozwanej, a czyni jedynie uprawnienie z prawa wniesienia sprawy rozwodowej (…)”.

W związku z powyższym, w odpowiedzi na pytanie czytelnika poradnika wskazać wymaga, iż jak wynika z ugruntowanej linii orzeczniczej sądów powszechnych okoliczność, że Strony postępowania o rozwód znajdują się w podeszłym wieku nie powoduje, że orzeczenie rozwodu będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Niniejsze oznacza, że wbrew twierdzeniom żony czytelnika poradnika, Leszek G. ma prawo złożyć pozew o rozwód wykazując, że w stanie faktycznym sprawy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżonków, a brak jest przesłanek negatywnych rozwiązania małżeństwa.

Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk i Aplikant Adwokacki Edyta Gorczyńska-Melion

kontakt: kom. + 48 697 053 659

Zapewniamy, że adres e-mail, jaki podasz przy wysłaniu pytania lub komentarza do artykułu nie zostanie wyświetlony na stronie.

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Zatrzymane prawo jazdy za alkohol

Błąd pomiaru alkomatu

Skrócenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów

Ile czeka się na rozpoznanie wniosku o blokadę alkoholową?

Co Sąd bierze pod uwagę w sprawie o blokadę alkoholową?

Dołącz do nas na Facebooku

TAGI

forum prawne, porady prawne, blog prawny, blog prawniczy, porady prawne, online, poradnik prawny