Na czym polega przestępstwo uchylania się od opodatkowania z art. 54 k.k.s.?

22 czerwca 2018

Celem tego artykułu jest przybliżenie jednego z najczęściej popełnianych przestępstw skarbowych, którym jest przestępstwo uchylania się od opodatkowania z art. 54 k.k.s. Przypominam, że o zakwalifikowaniu czynu jako przestępstwo lub wykroczenie skarbowe będzie decydować wartość podatku zagrożonego uszczupleniem. Jeśli ta wartość w momencie popełnienia czynu nie przekracza pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę – będziemy mówić o wykroczeniu skarbowym. Tak więc kwota graniczna pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem skarbowym wynosi w 2018 roku 10.500,00 złotych. Odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe rozpoczyna się w przypadku, gdy kwota podatku uszczuplonego w związku z czynem zabronionym wynosi 10.500,00 złotych lub więcej.

W myśl art. 54 § 1 k.k.s. przestępstwo to popełnia podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa wymaganej prawem deklaracji podatkowej, przez co naraża podatek na uszczuplenie. Aby w odpowiedni sposób zrozumieć opisywane przestępstwo należy przybliżyć kilka pojęć, które zostały zaczerpnięte z ordynacji podatkowej i innych ustaw podatkowych.

Opisywane przestępstwo może zostać popełnione wyłącznie przez podatnika. Chociaż interpretacja tego znamienia wydaje się oczywista, to każdorazowo należy szczegółowo sprawdzić, czy oskarżony w realiach konkretnej sprawy rzeczywiście jest zobowiązany do zapłaty podatku, którego rzekomo nie uiścił. Podatnikiem w rozumieniu przepisu art. 54 k.k.s. jest bowiem jedynie osoba zobowiązana do zapłaty określonego rodzaju podatku, a nie do zapłaty podatku w ogóle.

W art. 54 k.k.s. pojawiają się także pojęcia przedmiotu i podstawy opodatkowania. Najłatwiej będzie wytłumaczyć te pojęcia na przykładzie. W przypadku podatku, który płaci każdy z nas – podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych jako przedmiot opodatkowania należy wskazać uzyskiwany dochód, a podstawą opodatkowania będzie dochód po odliczeniach, na podstawie którego oblicza się należny Skarbowi Państwa podatek. W tym przykładzie z zatajeniem przedmiotu opodatkowania będziemy mieli zatem do czynienia wtedy, gdy podatnik nie poinformuje organu podatkowego (najczęściej – Urzędu Skarbowego) o tym, że osiągnął dochód.

Przestępstwo z art. 54 k.k.s. jest przestępstwem tzw. materialnym. Oznacza to, że do jego popełnienia nie jest konieczne wystąpienie skutku pod postacią uszczuplenia należności Skarbu Państwa, nieuiszczenia podatku, który zgodnie z przepisami ustawy podatkowej powinien zostać uiszczony. Do wystąpienia skutku, a więc do popełnienia przestępstwa, wystarczające jest, aby działania sprawcy narażały Skarb Państwa na stratę. Narażenie musi być realne, tj. musi występować konkretne niebezpieczeństwo wystąpienia uszczerbku finansowego po stronie Skarbu Państwa.

Przestępstwo uchylania się od opodatkowania można popełnić również poprzez niezłożenie deklaracji podatkowej, jeśli prowadzi to do uszczuplenia podatku. Trzeba zauważyć, że samo opóźnienie w złożeniu deklaracji jest penalizowane w art. 56 § 4 k.k.s. To co jest istotne, złożenie deklaracji co prawda po terminie przewidzianym ustawą, ale jeszcze przed tym jak zostanie wszczęte postępowanie podatkowe celem ustalenia zaległości sprawia, że nie można mówić o popełnieniu przestępstwa. Osobie, która po prostu spóźniła się ze złożeniem deklaracji, a następnie ten błąd naprawiła nie można przypisać zamiaru pozbawienia Skarbu Państwa dochodu z tytułu podatku.

Opisywane przestępstwo można popełnić wyłącznie umyślnie, tj. podatnik musi chcieć zataić przed organami podatkowymi swój dochód aby uwolnić się od obowiązku podatkowego lub na to się godzić. Jeśli zatem podatnik nieumyślnie bądź pomyłkowo pominął źródło swojego dochodu, to z pewnością nie można mówić o popełnieniu przestępstwa.

Zapewniamy, że adres e-mail, jaki podasz przy wysłaniu pytania lub komentarza do artykułu nie zostanie wyświetlony na stronie.

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Zatrzymane prawo jazdy za alkohol

Błąd pomiaru alkomatu

Skrócenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów

Ile czeka się na rozpoznanie wniosku o blokadę alkoholową?

Co Sąd bierze pod uwagę w sprawie o blokadę alkoholową?

Dołącz do nas na Facebooku

TAGI

forum prawne, porady prawne, blog prawny, blog prawniczy, porady prawne, online, poradnik prawny