Czy wierzyciel jednego z małżonków może żądać ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami?

21 stycznia 2019

Powszechnie znana jest instytucja ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami na żądanie jednego z małżonków bądź wskutek zgodnego stanowiska obojga małżonków w przypadku zaistnienia ważnych powodów, o których mowa w art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Jednakże, czy są to jedyne podmioty mogące wystąpić do Sądu o ustanowienie rozdzielności majątkowej?

Odpowiedź brzmi: NIE. Ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami może zażądać także wierzyciel jednego z małżonków. Wskazać należy, iż wedle art. 52 § 1a Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków”.

W związku z tym, wierzyciel jednego z małżonków żądając ustanowienia przez Sąd rozdzielności majątkowej ma obowiązek:

wykazać istnienie stwierdzonej tytułem wykonawczym wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków, przykładowo może to być prawomocny nakaz zapłaty wydany przez sąd cywilny zasądzający od jednego z małżonków kwotę X na rzecz wierzyciela Y, zaopatrzony w klauzulę wykonalności;

uprawdopodobnić, że zaspokojenie tej wierzytelności wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. W tej kwestii na wierzycielu spoczywa obowiązek wykazania, że podział majątku wspólnego małżonków jest niezbędny do zaspokojenia wierzytelności przysługującej mu od jednego z małżonków, gdyż:

- - nie ma możliwości jej zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika,

- - nie sposób jest również wyegzekwować ją ze składników majątku wspólnego małżonków wymienionych w art. 41 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, tj. z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw autorskich i praw pokrewnych, prawa własności przemysłowej oraz innych praw twórcy, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa;

- - brak jest podstaw do poszukiwania zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków, a możliwe będzie zaspokojenie wierzyciela z udziału w majątku wspólnym małżonków, który przypadnie dłużnikowi.

Niniejsze znajduje potwierdzenie w wyroku Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 20 września 2018 roku wydanego w sprawie o sygn. akt IV CSK 303/17, wedle którego: „przesłanką żądania wierzyciela ustanowienia rozdzielności majątkowej nie jest wystąpienie [ważnego powodu], lecz wykazanie istnienia stwierdzonej tytułem wykonawczym wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków oraz uprawdopodobnienie, że zaspokojenie tej wierzytelności wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków. Podział majątku wspólnego jest niezbędny do zaspokojenia wierzytelności przysługującej od jednego z małżonków, gdy nie ma możliwości jej zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, składników majątku wspólnego wymienionych w art. 41 § 2 KRO, brak jest podstaw do poszukiwania zaspokojenia z majątku wspólnego małżonków, a możliwe będzie zaspokojenie wierzyciela z udziału w majątku wspólnym małżonków, który przypadnie dłużnikowi (…)”.

Podsumowując w sytuacji, gdy zobowiązanie zostało zaciągnięte przez małżonka za zgodą drugiego małżonka, Sąd nie ma podstaw do ustanowienia rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami, gdyż wierzyciel ma wówczas możliwość zaspokojenia się z majątku wspólnego małżonków. Tym samym, wierzytelnością, określoną w art. 52 § 1a Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może być każda wierzytelność w stosunku do jednego z małżonków, której zaspokojenie nie może według ustawy nastąpić z majątku wspólnego małżonków, tj. wierzytelność, która wynika z zobowiązania jednego z małżonków zaciągniętego bez zgody drugiego z małżonków oraz ze zobowiązania jednego małżonka niewynikającego z czynności prawnej, jak i wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotycząca majątku osobistego jednego z małżonków (patrz także: wyrok Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 20 września 2018 roku wydany w sprawie o sygn. akt IV CSK 303/17).

Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk i Aplikant Adwokacki Edyta Gorczyńska-Melion

kontakt: kom. + 48 697 053 659

Zapewniamy, że adres e-mail, jaki podasz przy wysłaniu pytania lub komentarza do artykułu nie zostanie wyświetlony na stronie.

POWIĄZANE ARTYKUŁY

Zatrzymane prawo jazdy za alkohol

Błąd pomiaru alkomatu

Skrócenie dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów

Ile czeka się na rozpoznanie wniosku o blokadę alkoholową?

Co Sąd bierze pod uwagę w sprawie o blokadę alkoholową?

Dołącz do nas na Facebooku

TAGI

forum prawne, porady prawne, blog prawny, blog prawniczy, porady prawne, online, poradnik prawny